Gestolen vis

Mijn favoriete restaurant in Nederland moet toch wel ‘de laatste dodo’ in Rotterdam zijn. Daar kun je echt genieten van de meest verfijnde cuisine die onze wereld te bieden heeft. De sfeer is informeel en romantisch. Het restaurant is gelegen aan de Nieuwe Maas met uitzicht op de Erasmusbrug. Goedkoop is het niet, maar nergens kun je zo exotisch eten als daar. Een van de specialiteiten van de chef is de carpaccio gemaakt van het heerlijke vlees van de zwarte neushoorn. Ook de biefstuk van de orang-oetang is een absolute aanrader. Als je er zeker van wilt zijn dat je vlees echt vers is kun je zelfs je eigen zeeotter uitzoeken uit het bassin. Deze zullen ze ter plekke voor je slachten en bereiden in een speciale room-dille saus van het huis. Een absolute aanrader dus voor een luxe avond uit met speciaal eten.

Bedreigde diersoorten 

Als dit restaurant echt zou bestaan zou het binnen de kortste keren moeten sluiten. Verschillende protestorganisaties zouden voor de deur staan. De auto van de manager zou bekrast worden. Mensen die uit het restaurant komen zouden bespuugd worden en in het ergste geval zou het pand uiteindelijk in brand worden gestoken. We zouden niet accepteren dat een restaurant zoveel bedreigde diersoorten gewoon zou serveren alsof er niks aan de hand is. We zouden niet accepteren dat er mensen zijn die onder ons toeziend oog deze wezens, die notabene op de grens van uitsterven staan schaamteloos verpulveren. Toch zijn er vele restaurants en supermarkten die allerlei vissoorten verkopen die op het punt van verdwijnen staan. Net als de zwarte neushoorn, de orang-oetang en de zeeotter staat ook de blauwvintonijn op de lijst van bedreigde diersoorten. Vanwege zijn grote commerciële belang wordt deze vissoort willens en wetens overbevist. 

The end of the line

De blauwvintonijn is niet de enige vis die op het spel staat. sinds 1988 is de wereldwijde vispopulatie exponentieel aan het dalen. In de documentaire: The end of the line wordt uitgelegd hoe nijpend de situatie op het moment is. Even een paar feiten op een rijtje waarvan de haren in je nek recht omhoog zouden moeten gaan staan. Er worden per jaar 1.4 miljard haken uitgegooid. Dit gaat gepaard met genoeg vislijn om de wereld 550 keer om te gaan. Het grootste visnet in gebruik zou je kunnen vullen met dertien Boeing 747 vliegtuigen. Deze grote visnetten schrapen de bodem van de oceaan als het ware leeg. In samenwerking met geavanceerde sonar apparatuur om de vissen op te sporen heeft de natuur geen schijn van kans. Deze netten maken alles op hun weg kapot. Ze vernietigen complete ecosystemen in een lange veeg. Honderdduizenden tonnen dode vissen, schildpadden en vogels gaan jaarlijks weer terug overboord omdat ze per ongeluk in de netten terecht zijn gekomen. Afrikaanse leiders verkopen het recht om op hun wateren te vissen aan bedrijven en landen die met dit soort apparatuur werken. De lokale vissers, die al generaties van de visvangst leven, zien de vis voor hun ogen verdwijnen. Hierdoor ontstaat vreselijke armoede in vele Afrikaanse kustgebieden. Sommigen van hen proberen te emigreren naar Europa. De meesten worden weer teruggestuurd. Alleen de vissen uit Afrika hebben namelijk een visum.

De situatie in de EU

De visserij in de EU vangt teveel blauwvistonijn. Ondanks quota opgelegd door de EU, die volgens wetenschappers veel te hoog ligt om het voorbestaan van de soort te garanderen, ligt de vangst jaarlijks vele malen hoger. De regels worden niet gehandhaafd door de Europese visindustrie. De documentaire laat bijvoorbeeld zien dat 50% van de kabeljauw die gevangen wordt in de Noordzee illegaal is. Er word geschat dat er 25 miljard euro jaarlijks wordt verdiend aan illegale visvangst. Het is onvoorstelbaar om te bedenken dat elke tweede kabeljauw op je bord gestolen is uit de handen van de generaties die nog na ons moeten komen. Data van de United Nations suggereren dat rond 2048 alle vissoorten die we nu eten uitgestorven zijn als deze trend zich voortzet. In de wetenschap worden bij de precisie van dit jaartal door sommige partijen vraagtekens gezet. Dit lijkt mij enigszins onbelangrijk. Wat is het verschil tussen mijn kleindochter of kleinzoon uitleggen dat we de zee leeggevist hebben in 2048 tegenover bijvoorbeeld 2060? 

Een eenvoudige oplossing?

Een grote misvatting is het idee dat de oplossing ligt in het cultiveren van bepaalde vissoorten. Het lijkt een logische gedachte dat als je zalm gaat kweken de druk op de natuurlijke populatie afneemt. De realiteit is dat je hier het probleem mee verplaatst. Om een kilo zalm te kweken heb je vijf kilo ansjovis nodig. Deze ansjovis komt direct uit de zee. Je ruilt vissoorten voor elkaar in. Volgens de makers van The end of the line is er maar een oplossing: 20 tot 30 procent van de zee zou beschermd gebied moeten worden. Dat betekent dat hier niet gevist mag worden. Op dit moment mag je op 99 procent van de wereldzeeën vissen! De kosten om deze gebieden constant in de gaten te houden, zouden twaalf tot veertien miljard dollar per jaar bedragen. Deze nieuwe industrie zou wereldwijd ongeveer voor een miljoen banen kunnen zorgen. De visindustrie ontvangt op dit moment vijftien tot dertig miljard dollar per jaar aan subsidie om de situatie zoals hij nu is in stand te houden! Dit geld zouden we dus veel beter kunnen besteden voor een duurzamere visvangst. Als we te gulzig zijn en de koek te snel opeten, is straks alles op. Politici moeten hun verantwoordelijkheid nemen. De visserij moet zich ook in haar eigen belang aan de regels houden. De consumenten moeten duurzame vis eisen door hun eetpatronen aan te passen. Zelf heb ik nu nog een pastasalade tonijn van Albert Heijn in de koelkast staan. Op de verpakking is het onduidelijk of het hier om duurzame tonijn gaat. Maar zoals ik in mijn column dan stuur je het toch op heb uitgelegd kan ik het ook niet meer weggooien. Zolang ik nu maar beter weet toch? Morgen weer een dag.

write a reaction >
name
e-mail
reaction
* all fields are required
Please insert below the digits and letters from the image on the right (to prevent automatic messaging)

This form is generated by FormHandler

This site is founded and managed by the KSI foundation in the Netherlands. It aims at a continuing discussion on topics addressed in the Routledge Sustainability Transitions book series. Discussions begin with blogs by editors & authors. Webeditor is Johan Schot. Guest bloggers are welcome. Contact us! read more>
webshop >

Transitions to Sustainable Development

by John Grin, Jan Rotmans, Johan Schot, in collaboration with Frank Geels and Derk Loorbach

This recent study, published by Routledge, presents and combines three perspectives on transitions to a sustainable society: complexity theory, inn

go to book page >